Eusko Jaurlaritzak iragarri du DSBEa erreformatzeko Legea egiteko prozesua hasi dela, eta arauan sartu du Bizi Gutxieneko Diru-sarrera, tresna berri horrek DSBEari ekarriko dion aurrezkiaren zenbatekoa zenbatuta. Gogoan izan behar da gobernu-programan esaten dela krisi ekonomikoak, 19. Kodearen inpaktuaren ondorioz, pobrezia-, bazterketa- eta arrisku-egoerak areagotu dituen egoera batean, Eusko Jaurlaritza osatzen duten alderdiek (EAJ eta PSE-EE) bat egiten dutela pertsona eta kolektibo ahulenekiko elkartasuna bermatzeko beharrarekin, eta helburu partekatutzat hartzen dutela krisialditik irtetea, inor atzean utzi gabe. Eta, helburu horri dagokionez, IEOren erreforma funtsezko tresnetako bat dela uste dute.
BAT-ETORRI/CONSENSOk, Gipuzkoako pentsiodunen elkarte gehienak eta lurraldeko tokiko eta eskualdeko batzarrak ordezkatzen dituzten pertsonak biltzen dituenak, pentsiodunentzako Errenta Bermatua sortzearen aurrean, zenbait gogoeta egin nahi ditu. Polarizazio soziala, gizarte-bazterketa eta desberdintasun handia pentsiodunen kolektibotik at daude, baliabide ekonomiko urriak dituzten pentsiodunen egoera dela eta.
Bestalde, garrantzitsua iruditzen zaigu egiaztatzea, pobreziaren aurka borrokatzeko Europako Sareak (EAPN) 2020ko urriaren 15ean aurkeztutako txostenaren arabera, Euskadiko Pobreziaren Atari erlatiboa 12.612, – €/ urtean dela, hau da, 901, – €/ hilean 14 ordainsaritan, eta Pobrezia larriaren Ataria 600,57 €-tan dagoela hilean. DSBE jasotzen duten pertsonen % 23,63 pentsiodunak dira, 13.000 baino zertxobait gutxiago, gehienak emakumeak. 2020ko abenduan, Euskadin 562.534 pentsio zeuden. Bada, 228.682 pentsiok (170.265 emakumek), Euskadiko pentsio guztien % 40,65, pobrezia-atalasea baino zenbateko txikiagoa dute. Gainera, 118.000 pentsioren zenbatekoa (77.800 emakume), hau da, euskal pentsio guztien % 20,95, pobrezia larriaren muga baino txikiagoa da. Bestalde, 242.500 pentsio baino gehiago (179.000 emakume), pentsio guztien % 43,11, Lanbide arteko Gutxieneko Soldataren azpitik daude.
Aurrekoa kontuan hartuta, kezkatzen gaitu orain arte DSBEan egindako aldaketa guztiak estaldura murrizteko edo sarbidea zailtzeko izan direla. 2011n, % 7 murriztu zen “aldi baterako” zenbatekoa, eta, laguntza eskatu ahal izateko, hiru urtera handitu zen gutxieneko erroldatze-aldia, eta 2016an, zenbatekoak LGStik bereizi ziren. Garrantzi handikoak izan arren, herritar guztiei eragiten dieten beste gai batzuetan sartu gabe, ordezkatzen dugun kolektiboari eragiten dioten neurriak aipatu nahi baditugu: diru-sarrera ia guztiak pentsioen mende dituzten adineko pertsonak.
Neurri horiek gauzatu aurretik, Gizarte Segurantzako pentsio kontributiboak edo ez-kontributiboak jasotzen dituzten bizikidetza-unitateen kasuan, legeak pentsioaren eta DSBEaren osagarriaren artean bermatzen dituen diru-sarrerak honako hauek ziren: Gizarte Segurantzaren % 100 pertsona bakarreko bizikidetza-unitateentzat; Gizarte Segurantzaren % 125 bi pertsonako bizikidetza-unitateentzat eta Gizarte Segurantzaren % 135 hiru pertsona edo gehiagoko bizikidetza-unitateentzat. Arau hori indarrean jarraituz gero, pentsiodunek 1.108 €/ hileko, 1.385 €/ hileko eta 1.495 €/ hileko diru-sarrerak bermatuta izango lituzkete, 12 ordainsaritan, hurrenez hurren. Hala ere, gaur egun bermatzen diren gutxieneko diru-sarreren zenbatekoa 795,95 €/ hilean da; 994,94 €/ hilean eta 1.074,53 €/ hilean, hurrenez hurren, hau da, % 28ko murrizketa baino gehiago.
Publikoa eta nabarmena denez, epe motzera, gure aldarrikapena izan da eta da Euskadin pentsiorik ez egotea pobreziaren atalasetik behera, helburu hau galdu gabe: pentsio bat ere ez egotea LGSren azpitik, Europako Gutun Sozialaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko, hau da, Euskadiko batez besteko soldataren % 60 izan behar baitu. Eusko Jaurlaritzak gutxieneko pentsio publikoak nahikoak ez direlako arazoak konpontzeko benetako borondatea badu, nahikoa eskumen eta beharrezko tresna ditu, eta hori Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta da, kohesioa eta gizarteratzea gauzatzeko. Hau da, inor atzean utzi gabe.
BAT ETORRI /Consenso 